2017 Oğuz Tansel Çocuk Yazını Ödülü Seçici Kurul Yazanağı

FOLKLOR/EDEBİYAT DERGİSİ, TROYA FOLKLOR ARAŞTIRMALARI DERNEĞİ VE ANKARA AYDINLIĞI GİRİŞİMİ’NİN ÇABALARIYLA GERÇEKLEŞTİRİLEN OĞUZ TANSEL 2017 ÇOCUK YAZINI ARAŞTIRMA ÖDÜLÜ JÜRİ RAPORU

Bu yıl, Oğuz Tansel Çocuk Yazını Araştırma Ödülünün “Çocuk Yazını Araştırmaları” alanında yapılan bilimsel çalışmalara verilmesi kararlaştırılmıştır ve yarışmaya katılmaya hak kazanan dört eser arasından YALVAÇ URAL’a ait “Sümer Hayvan Masalları Yabanöküzü Boynuzlu Tilki” adlı çalışma şu gerekçelerle bu ödüle layık bulunmuştur:

1. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı alanında üretilen eserler çocuğu ve çocukluğu hem düşünsel, hem ideolojik, hem kişisel, hem de estetik açıdan inşa ederken, bir taraftan da çocuğun dünyayı anlamasını ve onu şekillendirmesini sağlayan en önemli araçlardandır. Toplumsal hafıza ve kişisel hafızayı canlı tutmak, tarih bilinci oluşturmak, insanlık geçmişinin izini sürmek, yaşanmışlıklarla ilgili merak uyandırmak, çocuğun geleceğini şekillendirme ve anlamlandırmada son derece önemli bir yere sahiptir. Bu anlamda, söz konusu eserde araştırmacı, bunun önemini kavramış, çalışmasında buna yoğun olarak dikkat çekmiş ve çocuğun anlayabileceği bir dille yaşadıkları toprakların geçmişine farklı bir bakış getirerek, yaratıcılıklarının da önünü açmıştır.

2. Araştırmacı, geçmişten günümüze ulaşmış ilk yazılı metinleri çocukların anlayacağı bir dille, kendi kurgusunu da ilave ederek yeniden yazmış, 4000 yıl önce Kil Tabletlere yazılan ilk Sümer Hayvan Masallarını, 46 farklı başlık altında tekrar günümüze taşımış, fabl türü hakkında bilgi vermiş, Yunanlı bir düşünür ve yazar olarak dünyaya tanıtılan Ezop (Aesop)’un aslında Frigyalı bir Anadolu düşünürü olduğuna dikkat çekmiş, dünya edebiyatının ünlü fabl yazarlarını bir araya getirerek panoramik bir pencereden bu türe bakmamızı sağlamıştır. Batı’nın “Oryantalist” bakış açısına bir alternatif bakış ortaya koyması da çalışmaya değer katan diğer bir önemli özelliktir.

3.Karşılaştırmalı bir bakış açısıyla, eserde ortaya konan dünya edebiyatının ünlü fabl yazarlarının eserleri de bu alanda çalışma yapacak farklı araştırmacılara yeni çalışma alanlarının da kapısını aralamaktadır. Dünya kültür mirasının ortak hazinesini oluşturan bu eserlere karşılaştırmalı olarak yaklaşmak kültür tarihinin açıklığa kavuşturulması açısından da son derece önemlidir.

4.Bu çalışma ayrıca; arkeoloji, tarih, sosyoloji, antropoloji, resim ve edebiyat gibi farklı disiplinlerin verilerinin bir araya getirilerek, çocuk ve gençlik edebiyatı açısından nasıl üretken bir bilgiye dönüştürülebileceğinin de bir kanıtıdır. Çok disiplinli yeni araştırma alanlarının gerekliliğini de ortaya koyan ve bu alanda disiplinler arası bir çalışmayla ancak bütünlüklü eserler oluşturulabileceğine de vurgu yapan bir araştırma niteliği göstermektedir.

5.Araştırmacı, özellikle Sümeroloji alanında bilimsel çalışma yapanlarla ilgili ayrıntılı bilgiler de sunmaktadır.

6. Erdoğan Oğultekin tarafından resimlenen kitap, estetik ve görsellik açısından o dönemi yansıtan çok ilginç çizimlere yer vermiştir. Türü tükenmiş hayvanlara rastlamak mümkündür. Sümerliler tarafından yazılan kil tabletleri hatırlatan çizimler çocuklar için zengin bir bilgi kaynağı niteliği taşımakta ve tarih sahnelerini görsel bir şölene dönüştürmektedir.

Seçici Kurul

Prof. Dr. Cevat Geray,  Prof. Dr.  Sedat Sever, Prof. Dr. Medine Sivri, İlhan Gülek ve Metin Turan

telgrafhanesanat