LİRİZMİN OZANI CEYHUN ATUF KANSU SÖYLEV’İ OKURKEN – Daver Darende yazdı

LİRİZMİN OZANI CEYHUN ATUF KANSU SÖYLEV’İ OKURKEN

Daver Darende

Atatürk devrimlerinin yılmaz savunucusu, lirizmin ozanı, halk bilgesi Ceyhun Atuf Kansu yapıtlarında dünyanın “bir kurtuluş savaşı” yaşadığından söz ederken bağımsızlık ve devrimle sona eren ilk kurtuluş savaşının yaratıcısının Mustafa Kemal Atatürk olduğunu vurgular.

Ceyhun Atuf Kansu, Türk Devriminin temel öğesinin ulusal bağımsızlık olduğunu söylerken şu değerlendirmeyi yapar:

“Ulusal bağımsızlık çoğu kez, ezilmiş bir ulusun ezen bir ulusa ya da uluslara başkaldırmasıyla kazanıldığı bir zaferdir. Ulusal bağımsızlık devrimi bir yerde, uluslaşma devrimidir, henüz ulusal bilinçle mayalanmamış bir halk bir ulusal kurtuluş savaşından geçerek pişer, bu ölüm kalım denemesinden geçen halk uluslaşmış olarak tarih ve dünya sahnesine çıkar. Ulusal bağımsızlık devrimi, bu süreç içinde ezilen topluma iki yeni öğe katar ki, bunlardan biri bağımsızlık, biri halk yönetimidir.”

Aynı zamanda bir deneme ustası olan Kansu Atatürk’ün başlatıp yürüttüğü Kurtuluş Savaşımızın temel felsefesini ve ilkelerini ele alırken Söylev’i bir umudun gerçekleşmesi, ölü denen bir ulusun şahlanmasının canlı tasviri şeklinde tanımlar.

Ceyhun Atuf Kansu, “Türk Devrimi”nin baş kaynağı, destanı olan bu başyapıtı çeşitli yönleriyle tanıtırken, günümüze uygun yorumlar da yapar.

“Söylev’i okumak gerekli mi?” sorusunu şöyle yanıtlar:

“Bir kişi, tarihle ilgileniyorsa, yurt yönetimiyle ilgileniyorsa, yurdunun toplumsal olayları üzerinde konuşuyor, düşünüyor ve yazıyorsa… Hele yurdunu ve halkını kurtarmak savında olanların, yurdunu ve halkını gerçekten kurtarmış bir önderin tarihsel yapıtını okumaları gerekir. Sadece bir yurdun, bir halkın nasıl kurtarıldığını öğrenmek bakımından değil, bir yurt ve halk kurtarılırken, bilgisizliğin yanlışlarından korunmak için de, Atatürk’ün “Ulusal Kurtuluş Savaşı ders kitabı”nı, Söylev’i okumak gerekir.”

Büyük ozanımızın denemelerinden oluşan Ceyhun Atuf Kansu’nun Söylev hakkındaki yapıtını okurken onun sıcaklık dolu sözlerini duyar gibi oldum.

Ceyhun Atuf Kansu benim gençlik yıllarımın ozanıdır. Onun dizeleri sıcaklık doludur, sevgiyi, hoşgörüyü aşılar bizlere.

Onun bir denemesinde yer alan “Devrim kavramı, uygarlık kavramı ile eş anlamlıdır. Devrim gerçekleştirilmezse, özgürlüklerimiz, bağımsızlığımız havada kalır” sözlerini unutmak olası mı?

Türkiye çok zorlu ve duyarlı bir süreçten geçiyor. Ceyhun Atuf Kansu’nun sözlerine kulak verelim, Kurtuluş Savaşımızın destanı Söylev’i elimizden bırakmayalım.

Milli Mücadele’den gelen ruhu Anadolu’ya aşılamak isteyen Ceyhun Atuf Kansu’yu “Bağımsızlık Gülü” dizeleriyle, artan bir özlem ve saygıyla anıyorum.

“Yerden alıp o gülü                                 Alıp koklamak o gülü

Hangi gülü?                                              Hangi baharda?

Bir topçu neferinin                                 Türkçenin özgür kırlarında

Sakaryalı yaz toprağında                       Türkülerle burcu burcu,

Sıcak kan gülü.                                        Bağımsızlığın ana gülü!

telgrafhanesanat.org